2. Լեզվաբանները չեն բացառում, որ քաղաքի անունը ծագել է էտրուսկների լեզվի «rhome» բառից, որը նշանակել է «ուժ» կամ «գետ»։ Կա նաև մեկ այլ վարկած, համաձայն որի Հռոմ բառի արմատը «rum» բառն է, որը նշանակում է «պտուկ»։ Սա տրամաբանական է, քանի որ ըստ լեգենդի, Հռոմի հիմնադիրներ Ռոմմուլոսն ու Ռեմոսը կերակրվել են գայլի կաթով, իսկ մեկ այլ վարկածի համաձայն, քաղաքն իր անունը ստացել է առասպեալական Էնեաս արքա-հերոսի դստեր պատվին, ում անունը Ռոմա է եղել։
3. Սկզբնական շրջանում Հռոմում կանայք շատ քիչ էին և Հռոմի բնակիչները հաճախակիորեն առևանգում էին հարևանությամբ բնակվող իտալիկական ցեղերի կանանց, որոնց մի մասը բաժին էր հասնում առևանգիչներին, իսկ ամենաագեղեցիկներին ընծայում էին ամենաազդեցիկ սենատորներին։
4. Հռոմը միակ քաղաքն է աշխարհում, որն իր մեջ ընգրկում է ինքնիշան պետություն՝ Վատիկանը, որը նաև աշխարհի ամենափոքր պետությունն է։
5. Ժամանակակաիցները վստահ էին, որ Հռոմեական կայսր Ներոնը հենց անտիքրիստն է, իսկ բիբլիական 666 թիվը՝ նրա կոդն է։
6. Հին Հռոմում տարածված էր ֆալլոսի պաշտանմունքը և սովորական երևույթ էր տեսնել քաղաաքացիների տների դռներին ֆալլիկ սիմվոլներ, իսկ որոշ հռոմեացիներ կրում էին ֆալլոսներ պատկերող զարդեր և վզնոցներ, որպես թալիսմաններ։
Հռոմը՝ իր 2 միլլիոնանոց բնակչությամբ, հանդիսանում էր Եվրոպայի ամենամեծ քաղաքաը մինչև 19-րդ դարը, երբ նրան անցավ Լոնդոնը։
7. Աշխարհում առաջին առևտրային կենտրոնը կառուցվել է Հռոմում՝ Տրայանոս կայսեր կողմից։ Այն ուներ երեք մակարդակ և ավելի քան 150 վաճառակետ, որտեղ վաճառում էին ամեն ինչ՝ սկսված սնունդից, վերջացրած համեմունքներով և հագուստեղենով։
8. Օձը շատ տարածված է հռոմեական զարդապատկերների վրա։ Համարվում էր, որ օձ պատկերող զարդի տերը հաջողակ և բախտավոր պետք է լինի։
9. Հռոմեական Կլավդիոս կայսեր երրորդ կինը կրել է կեղծամներ, ոսկեջրել է իր կրծքերը և մի անգամ մրցուման մեջ է մտել մի մարմնավաճառի հետ, թե ով ավելի շատ տղամարդու կբավարարի մեկ գիշերվա մեջ։ Ի վերջո, Կլավդիոսը մահապատժի է ենթարկել իր անառակ կնոջը։
10. Տոգան բուն հռոմեական հագուստ է, որը կրելու իրավունք ունեին միայն ազատ քաղաքացիները, որպես այլ դասակարգի մարդկանցից տարբերվելու նշան էր։ Զավեշտը նրանում է, որ տոգա կրելու իրավունք կանանց շրջանում ունեին միայն մարմնավաճառները, որոնց չէր թույլատրվում կրել հռոմեական ավանդական կանացի զգեստը՝ ստոլան։
11. Անպտղույթունից բուժվելու համար, հռոմեացի բժիշկները խորհուրդ էին տալիս խմել պարտված գլադիատորների արյունը։
12. Երբ մահանում էր հերթական հռոմեական կայսրը, մի արծիվ էին ազատ արձակում, որը պետք է մահացած կայսեր հոգին տաներ երկինք, քանի որ արծիվը հռոմեական գլխավոր աստծո՝ Յուպիտերի խորհրդանիշն էր։
Ֆաշերը (fasces) իրենցից ներկայացնում էին ժապավենով կապված ճյուղեր, որոնց մեջտեղը բրոնզյա առանցք էր։ Դրանք խորհրդանշում էին Հռոմի ուժն ու միասնականությունը։ Հենց այստեղից էլ ծագել է Ֆաշիզմ բառը։
13. Կոլիզեում բացման օրը, դրա արենայի վրա սպանվել է 5000 կենդանի, իսկ ամենահամեստ հաշվարկներով, Կոլիզեումի ողջ պատմության ընթացքում, դրա արենայում սպանվել է մոտ կես միլլիոն մարդ և մեկ միլլիոն տարբեր կենդանի։
14. Կարթագենցի զորավար Հաննիբալը ներխուժեց Հռոմ հյուսիսից՝ հաղթահարելով բանակի համար անանցանելի համարվող Ալպերը։ Չնայած այն բանին, որ նա անցման ընթացքում կորցրեց 14000 մարդ և 25 մարտական փիղ, նա 17 տարի շարունակ ահ ու սարսափ էր սփռում Հռոմի տարածքում և նրա մահվանից դարեր անց, մայրերը իրենց երեխաներին Հաննիբալով էին վախեցնում։
15. Ընտանեկան օջախի աստվածուհի Վեստայի քրմուհիները պետք է պարտադիր կույս լինեին և եթե քրմուհիներից որևէ մեկը կորցնում էր իր կուսությունը, անգամ բռնաբարույան հետևանքով, նրան կենդանի-կենդանի թաղում էին անանուն գերեզմանում։ Նման բախտի արժանացել է ընդամենը 18 քրմուհի տաճարի 1000 տարվա պատմության ընթացքում։
4-րդ դարի ավարտի դրությամբ, հռոմեացիները իրենց կայսրության ողջ տարածքով կառուցել էին ավելի քան 53 հազար մղոն ճանապարհներ։ Մեկ հռոմեական մղոնը հաապատասխանում էր 1450 մետրի։
16. Հռոմեացիները շատ սնահավատ են եղել։ Նրանք հավատում էին, որ զանգերի ղողանջը հեշտացնում է ծննդաբերությունը, բու տեսնելը անհաջողություն է բերում, իսկ մեղուները՝ հաջողություն։
17. Հռոմում սովորական երևույթներ էին աբորտներն ու կոնտրացեպտիվները։ Պահպանակի ֆունկցիա կատարում էին ձիթապտղի յուղը, մեղրը և ֆիլտրող այլ միջոցներ։
18. Օգոստտոս ամիսն իր անունը ստացել է ի պատիվ Օգոստոս կայսեր, Հունվարը՝ ի պատիվ Յանուս երկդեմ աստծո, ապրիլ ամսվա անունը ծագում է լատինական «aperire» բառից, որը նշանակում է «բացել» (ծաղիկների կոկոնները ապրիլին էին բացվում)
19. Կոլիզեումն ունեցել է արևից պաշտպանող շարժական առագաստ։ Կոլիզեումը կառուցել են 12 տարի շարունակ և արդյունքում, 3 րոպե էր պահանջվում, որպեսզի 70000 հոգի մտներ կառույցի մեջ։
20. Ադրիանոս Կայսեր օրոք կայսրության հյուսիսային սահմանի ողջ երկայնքով կառուցվեց պաշտպանական պատ՝ կայսրության հողերը բարբարոսների ներխուժումից պաշտպաննելու համար։ Ի ձգվածությամբ այն կարող էր մրցել Մեծ Չինական պատի հետ։ Այսօր դրա մնացորդները կարելի է տեսնել Բրիտանիայի մի շարք շրջաններում։
No comments:
Post a Comment