Պատմության խոշորագույն նավաբեկությունները

Ձեզ եմ ներկայացնում պատմության ամենաողբերգական նավաբեկությունների պատմությունները, որոնցից յուարքանչուրը խլել է հարյուրավոր մարդկանց կյանքեր։ Որոշ դեպքերում հանգամանքները պարզվել են, իսկ որոշ դեպքերում էլ ողբերգության պատճառները իրոք առեղծվածային են և դարձել են բազմաթիվ հետաքննությունների ու անգամ ֆիլմերի թիրախ։

«Ադմիրալ Նախիմով». 423 զոհ

1985 թվականի օգոստոսի 31-ին «Ադմիրալ Նախիմով» շոգեքարշը ժամանկեց Նովորոսսիյսկի նավահանգիստ, ընդունեց ուղևորների և սկսեց ծով դուրս գալ։ Այդ նույն ժամանակամիջոցին նավահանգիստ էր մտնում նաև «Պյոտր Վասեվ» նավը, ինչի մասին «Ադմիրալ Նախիմովի» անձնակազմը տեղեկացվել էր վաղօրոք։

Սակայն «Պյոտր Վասեվ»-ում անսպասելիորեն խափանվեց ուղղգծի որոշման ավտոմատացված համակարգը, ինչի մասին նավապետը իմացավ միայն այն ժամանակ, երբ արդեն ուշ էր և իր նավն ամբողջ թափով ընթանում էր դեպի «Ադմիրալ Նախիմովը», իսկ բախումն անխուսափելի էր։

Հարվածն այնքան ուժեղ էր, որ «Ադմիրալ Նախիմովի» աջ կողի վրա 80 քառակուսի մետր մակերեսով անցք առաջացավ ու նա շրջվեց այդ կողի վրա։ Մարդիկ անգամ չէին հասցնում լքել իրենց նավախուցերը, իսկ իլլյումինատրներից երևում էր այդ դժբախների ձեռքերը... Արդյունքում, 423 ուղևոր և անձնակազմի անդամ կնքեց իր մահկանացուն, իսկ 64 հոգու մարմինը այդպես էլ մնաց ծովի հատակում։

«Նովոռոսսիյսկ». 604 զոհ

Իտալական ռազմածովային ուժերի պարծաք հանդիսացող «Ջուլիո Չեզարե» գծանավը անցավ ԽՍՀՄ-ին՝ համաձայն Երկրորդ Աշխարհամարտի արդյունքների ամփոփումով և վերանվանվեց «Նովորոսսիսկ»։ Այն խորտակվեց 1955 թվականի հոկտեմբերի 29-ին, մինչ օրս չբացահայտված պատճառններով առաջացած ուժգին պայթյունի պատճառով։

Այդ օրը գծանավը վերադարձել էր հեռավոր արշավից, որպեսզի մասնակցի Սևաստոպոլի 100-ամյակի կապակցությամբ կազմակերպվող տոնակատարություններին։ Գիշերը անհայտ հանգամանքներում հնչեց պայթյունի որոտը, որը 150 քառակուսի մետր մակերեսով անցք է բացել նավի հատակին, ինչից այն խորտակվել էր։

Էվակուացման հրաման տրվեց միայն այն ժամանակ, երբ նավը սկսեց թեքվել ու ընկղմվե ջրի մեջ։ Այս ողբերգությունը խլեց 604 մարդու կյանք, իսկ համաձայն պաշտոնական վարկածի, պայթյունի պատճառը դեռևս 1944 թվականին նախանջող գերմանացիների կողմից թողնված ստորջրյա ականներից մեկն է եղել։ Սա շատ վիճահարույց վարկած է, որովհետև հետագայում Սևաստոպոլյան նավահանգստի հատակից հանված և ոչ մի գերմանական ական այլևս պայթյունավտանգ չէր։ Կա ևս մեկ վարկած, համաձայն որի «Նովորոսսիյսկի» պայթյունը իտալացի ձրասույզների էլիտար դիվերսիոն խմբի ակցիայի հետևանք է՝ կոմս Բորգեզեի գլխավորությամբ։

«Էստոնիա». 852 զոհ

«Էստոնիա» լաստանավը խորտակվեց 1994 թվականի սեպտեմբերի 27-ին։ Չնայած մոլեգնող փոթորկին և 20մ/վ արագությամբ փշող քամուն, լաստանավը դուրս էր եել Տալլինի նավահագստից ուշ գիշերով, իսկ կեսգշերին մեկ այլ լաստանավից նկատել էին, որ «Էստոնիայի» արագությունը անսովոր բարձր է։ 

Գիշերվա 1։30-ին ստացվեց կարճ հաղորդագրություն, որտեղ լաստանավից օգնություն էին խնդրում, ինչից կարճ ժամանակ անց, այն անհետացավ ռադիոտեղորոշիչների էկրաններից։ Դատելով հաղորդագրության տեքստից, նավն արդեն համարյա շրջվել էր և հակամառախուղային ազդանշանի միջոցով փորձում էին արթնացնել քնած ուղևորներին։

Նավաբեկության վայր շտապեցին մոտակայքում գտնվող այլ նավեր և ուղղաթիռներ, բայց բարդ եղանակային պայմանների պատճառով «Էստոնիայի» վրա գտնվող 989 մարդկանցից 852-ը զոհվեցին կամ անհայտ կորան։ Հետագա փորձաքննությունները ցույց տվեցին, որ նավաբեկության պատճառը նավի կառուցվածքային թերություններն էին՝ համադրված եղանակային պայմանների հետ։ Նավը մինչ օրս էլ ծովի հատակին է, այն կոնսեվացված է, այն ծածկել են բետոնով, իսկ սուզումներ կատարելը դեպի «Էստոնիան» արգելված են։

«Լուզիտանիա». 1198 զոհ

Բրիտանական «Լուզիտանիա» ուղևորատար լայները տպավորիչ կենսագրություն ուներ։ Այն 202 անգամ հատել էր Ատլանտյան օվկիանոսը և դեռ երկար կլողար, եթե 1915 թվականի մայիսի 6-ին այն չհայտնվեր  գորմանական U-20 սուզնավի տեսադաշտում, որը տորպեդահարեց «Լուզիտանիայի» Իռլանդիայի ափերի մոտ։ Արձակված տորպեդները պայթեցին «Լուզիտանիայի» աջ կողին և վնասվածքներն այնքան լուրջ էն, որ հսկա նավը խորտակկվեց ընդամենը 18 րոպեի ընթացքում։
Թրկարարական նավակները չէին հերիքում, իսկ եղածներից շատերն էլ ծովն էին ընկել կամ շրջվել էին։ Արդյունքում, զոհվեց 1198 անմեղ մարդ, որոնցից 100-ը երեխաներ էին։

«Տիտանիկ». 2208 զոհ

Фатальный айсберг "Титаника": 2208 жертв

Անկասկած, պատմության ամենաողբերգական նավաբեկությունը «Տիտանիկինն» է՝ 1912 թվականի ապրիլի 12-ին։ «Տիտանիկը» ծով էր դուրս եկել 2224 մարդով բեռնված։ Նրա առաջին ուղևորությունը լայնորեն գովազդված էր, իսկ նրա ուղևորների թվում բազմաթիվ հայտնի մարդիկ էին։ Գովազդային արշավի ընթացքում նավի նախագծողը պնդում էր, որ այն անգամ Աստված չի կարողանա խորտակել և ի ապացույց իր խոսքերի, անձամբ որոշեց մասնակցել առաջին ուղևորությանը։

Չնայած դրան, նավը խորտակվեց՝ բախվելով հեռվից երևացող այսբերգի, իսկ զոհերի քանակը զարհուրելի էին, որովհետև փրկարարական նավակների քանակը չէր հերիքում։ Մինչ օրս էլ հայտնի չէ, թե ինչու աշխարհի ամենախոշոր ուղևորատար նավը այսպիսի անհեթեթ վախճան ունեցավ, շրջանառվում են տարբեր վարկածներ, ընդհուպ մինչև մեծ խաբեության չհաշվարկավծ հետևանք՝ կազմակերպված աշխարհի ամենահարուստ մարդկանցից մեկի՝ Մորգանի կողմից, որպեսզի ապահովագրական ընկերություններից միլլիոններ ստանա (նա չէր հաշվարկել, որ նավը կարող է խորտակվել)։ Արդյունքում, զոհվեց 2208 մարդ...